 |
|
|
| nadzieja.pl > czytelnia > anabaptyści |
 wydrukuj |
dokument tekstowy |
||
|
ANABAPTYŚCI |
|
Anabaptyści
to chrześcijanie, którzy badając gruntownie Pismo Święte doszli do
wniosku, że chrzest niemowląt nie może być wypełnieniem warunku zbawienia
danego przez Chrystusa: „Kto uwierzy i ochrzczony zostanie, będzie
zbawiony” (Mar. 16,16). Powszechnie przyjęta nazwa „anabaptyści” nie była
przez nich akceptowana, ponieważ uważali, że ten pierwszy chrzest (w
okresie niemowlęcym) nie był chrztem, gdyż nie mogła poprzedzać go wiara. Po kilku miesiącach, a była to Wielkanoc 1525 roku, również były ksiądz katolicki, Wilhelm Reublin, udał się do Waldshut odległego od Zurychu o czterdzieści osiem kilometrów, by tam ochrzcić kolejne sześdziesiąt osób, a wśród nich niezwykle utalentowanego księdza katolickiego Balthasara Hubmaiera, doktora i profesora teologii, protegowanego wielkiego Ecka. Wkrótce zaś Hubmaier ochrzcił sześćset kolejnych osób. Te chrzty w 1525 roku dały początek ruchowi anabaptystycznemu, który wkrótce przekroczył granice Szwajcarii. ZASADY WIARY KOŚCIOŁA ANABAPTYSTYCZNEGO W dniu 24 lutego 1527 roku niektórzy anabaptyści spotkali się w Schleitheim, by sformułować swoje wyznanie wiary. Ujęli je w siedmiu artykułach. Pierwszy z nich dotyczył chrztu. Anabaptyści byli zdania, że tylko wierzący, którzy wyrażają żal za swoje złe czyny i są gotowi żyć aktywnym życiem uczniów Chrystusa, mogą być ochrzczeni. Chrzest niemowląt nie jest chrztem.
Drugi
artykuł dotyczył dyscypliny kościelnej. Anabaptyści wierzyli, że
ludzie z natury swej nie są doskonali, nawet wtedy, gdy decydują się
naśladować Chrystusa. Wierzący również popadają w grzech. Dlatego — tak
jak to zostało wyrażone przez Jezusa w osiemnastym rozdziale Ewangelii
Mateusza — wierzący powinni dbać o dyscyplinę w Kościele.
Sprawa ta była od początku bardzo poważnie traktowana przez anabaptystów.
Jeden z późniejszych przywódców mawiał: „Czarna owca jest usuwana z
prawdziwym żalem po to, aby nie mogła wpływać na inne owce w stadzie”.
Kościół, któremu dano „władzę kluczy”, nie może tej władzy traktować jako
coś mało znaczącego; należy w czas zapobiegać rozpowszechnianiu się zła. [ Trzeci artykuł dotyczył rozumienia wieczerzy Pańskiej. Anabaptyści wierzyli, że jest ona jedynie pamiątką „złamania” ciała Jezusa Chrystusa. Odrzucali katolickie pojmowanie mszy jako ofiary wraz z nauką tego Kościoła o przeistoczeniu (transsubstancjacji) chleba i wina w rzeczywiste ciało i krew Chrystusa. Czwarty artykuł zawiera oświadczenie, że są zgodni w swoich poglądach co do tego, iż wierzący powinni trzymać się z dala od wszelkiego zła i wszelkich niegodziwości tego świata. Było to dla nich „wyjście z Babilonu”. Tym terminem określali między innymi wszelkie uczynki papieskie, łącznie z uczęszczaniem na papieskie nabożeństwa, a także uczęszczanie do karczm oraz udział we wszelkich sprawach świeckich. W piątym artykule znajduje się nakaz, by pastorzy byli ludźmi o dobrej reputacji. Ich zadaniem jest nauczać i napominać wiernych, dbać o dyscyplinę, usługiwać w wieczerzy Pańskiej, a także troszczyć się o członków Kościoła. Każdy pastor powinien być utrzymywany przez zbór, który go wybrał. Z szóstego artykułu wynika, że utrzymywanie dyscypliny w Kościele nie powinno być inaczej rozumiane jak tylko jako wyłączenie ze społeczności. Anabaptyści byli przeciwni „stosowaniu miecza” przeciwko będącym w błędzie wyznawcom, co niestety było powszechną praktyką w średniowieczu, do której wszyscy się przyzwyczaili, jako że od czasów dekretu Innocentego III z 1199 roku herezja została zrównana ze zbrodnią obrazy majestatu, za którą w Europie karano śmiercią. Anabaptyści byli przeciwni stosowaniu kary śmierci także w sprawach świeckich. W tamtych czasach życie ludzkie nie było wysoko cenione i wiele przestępstw kryminalnych karano śmiercią, dlatego też chrześcijanin — ich zdaniem — powinien unikać sprawowania urzędu świeckiego, który pociągał za sobą wydawanie wyroków śmierci. Artykuł siódmy odnosił się do stosowania przysięgi. Anabaptyści wierzyli, że chrześcijaninowi zakazano składania czy też odbierania jakiejkolwiek przysięgi. Naśladowca Chrystusa powinien poprzestać na słowach „tak” lub „nie”. Również i ten nakaz uniemożliwiał objęcie wielu urzędów*. ANABAPTYZM W POLSCE
Od początku
ruch anabaptystyczny szybko rozprzestrzenił się po całej Europie.
Największe skupiska tych chrześcijan były w północnej Szwajcarii, w
południowych Niemczech, w okolicach Strasburga, w Holandii, na Morawach, a
także na Śląsku. Wkrótce dotarli też do wielu miast leżących nad
Bałtykiem. Spotkać ich można było także w Gdańsku, Elblągu, Królewcu. [ W latach trzydziestych szesnastego wieku duża grupa anabaptystów próbowała się osiedlić w okolicach Kraśnika. Niestety, po edykcie Zygmunta Starego z 1535 roku musieli opuścić te tereny. W Polsce, w latach późniejszych, ich nauki otwarcie propagował wśród szlachty polskiej Piotr z Goniądza, który w 1558 roku na synodzie w Brześciu przedstawił swój traktat, w którym sprzeciwił się chrztowi niemowląt. Dowodził w nim, że udzielanie chrztu niemowlętom przeczy zdrowemu rozsądkowi i nie ma potwierdzenia w Piśmie Świętym ani w tradycji pierwszych wieków chrześcijaństwa. Jakkolwiek na tym synodzie problem chrztu nie wzbudził należytego zainteresowania, to jednak z czasem pogląd ten znajdował w Polsce coraz więcej zwolenników. Jednym z pierwszych „nowochrzczeńców” był Jan Niemojewski, sędzia ziemski z Kujaw, który nie tylko się ochrzcił, ale także złożył urząd, zrezygnował z posiadłości nadanych przodkom za rycerskie zasługi dla ojczyzny. Ten dotychczas zamożny ziemianin pojawił się na sejmie lubelskim w 1566 roku w szarym, lichym ubiorze. Po chrzcie Jan Niemojewski wycofał się całkowicie z polityki i pracował do końca życia w lubelskim i rakowskim zborze. Brał udział w licznych dyskusjach, pisał także artykuły polemiczne. Była to postać czci godna, której nawet jezuici nie atakowali, nazywając go jedynie wielkim „patriarchą nurków”. Ideały moralne kazania na górze, takie jak: niesprzeciwianie się złu, niebranie udziału w wojnach, nieprocesowanie się, Niemojewski stosował w całym swym życiu. Rozdawszy pieniądze ze sprzedaży majątku ubogim, utrzymywał się z pracy własnych rąk, praktykując zasadę, że nie godzi się żyć z cudzego potu. Nie uznawał poddaństwa ani niewoli chłopskiej**. Powtórny chrzest stał się też wkrótce zewnętrznym świadectwem przynależności do Kościoła braci polskich. Zanurzenia dokonywano w znajdujących się w pobliżu zborów stawach lub rzekach. Stąd też nazywano ich pogardliwie „nurkami”. PRZEŚLADOWANIA
Anabaptyści
ze względu na swe radykalne przekonania religijne i społeczne byli
prześladowani wszędzie, zwłaszcza po wojnie chłopskiej w Niemczech i
wyczynach pewnych ekstremistów. Teraz we wszystkich anabaptystach widziano
burzycieli ładu społecznego. Na drugim sejmie Rzeszy w Spirze w 1529 roku
uchwalono, że każdy anabaptysta powinien być karany śmiercią. Nie był to
jednak początek prześladowań. Wyroki śmierci wydawano już wcześniej. W dniu
5 stycznia 1527 roku w wyszukany sposób zgładzono jednego z pierwszych
„nowochrzczeńców”, Felixa Mantza. Wywieziono go na środek rzeki Limmat,
związano ręce, a następnie na lince spuszczono do wody. Pod powierzchnią
wody trzymano go tak długo, aż utonął. [ Inny pionier tego ruchu, uczony Hubmaier, przebywający na Morawach, w roku 1528 został porwany przez austriackich agentów i spalony jako heretyk na stosie w Wiedniu. W trzy dni później została utopiona w Dunaju jego żona. Wspomniany na początku Georg Blaurock został spalony w 1529 roku. Tak ginęli ludzie, którzy nie chcieli żyć w zgodzie z tradycją Kościoła Rzymsko-Katolickiego ani też w zgodzie z naukami ówczesnych reformatorów: Zwingli'ego, Lutra czy Kalwina, lecz tylko zgodnie z własnym sumieniem ukształtowanym przez Słowo Boże. Jednym z nielicznych przywódców anabaptystycznych, którzy zmarli naturalną śmiercią, był Menno Simons (1496-1561). Ten kapłan katolicki nie posiadał tak wysokiego wykształcenia, jak inni przywódcy tego ruchu. Zanim się ochrzcił, rozpoczął gruntowne studiowanie Słowa Bożego, któremu pozostał wierny do końca życia. Ono stało się dla niego jedynym autorytetem, jedynym źródłem nauczania: „Wszystkie Pisma — zarówno Starego, jak i Nowego Testamentu właściwie objaśnione, zgodnie z intencją Jezusa Chrystusa i Jego świętych apostołów — są cenne dla doktryny, zrozumienia na nowo, poprawy i nauczania tego, co właściwe”***. Teksty Pisma Świętego Menno Simons objaśniał w sposób prosty, lecz zgodny z ich kontekstem, i to było jego najmocniejszą bronią w walce z przeciwnikami. Poza mennonitami niewielu anabaptystów przetrwało do czasów nam współczesnych. Lecz odkryta przez pionierów tego ruchu biblijna prawda o tym, czym jest chrzest, została przyswojona przez tych, którzy zamierzali kontynuować dzieło powrotu do pierwotnych prawd ewangelicznych.
|
|
[ |
||||
|
główna |
pastor |
lekarz |
zielarz |
rodzina |
uzależnienia
| kuchnia
| sklep |
||||
|
|
||||
|
© 1999-2003 NADZIEJA.PL Sp. z o.o. Wszystkie prawa zastrzeżone. |
||||
 |
|
|||
Dzieje
reformowania Kościoła są bardzo długie: waldensi, zwolennicy Wiklifa, Husa,
a w szesnastym wieku Marcina Lutra. To tylko część tych gorliwych
chrześcijan pragnących oczyścić chrześcijaństwo z wniesionych przez
tradycję praktyk, które doprowadziły do wypaczenia nauki Chrystusa.
